Perenboom ziekten
11 jaar geleden
dinsdag 14 juli 2009
maandag 13 juli 2009
Aarbeienlikeur
Neem een schone flinke pot die goed dicht kan worden afgesloten (inhoud bijvoorbeeld 1 of 2 liter).
Vul de pot voor de helft met een goede kwaliteit aardbeien (Eko?), daarbovenop tot een centimeter of wat onder de rand van de pot gewone kristalsuiker.
Schenk nu voorzichtig zoveel witte rum in de pot dat de pot helemaal gevuld is.
Sluit de pot goed af en schud zodat de suiker oplost. De suiker zal niet meteen allemaal oplossen, maar schud de eerste week iedere dag eventjes. Doe dat wel voorzichtig.
Laat alles op een iets warme plaats in het donker staan voor ongeveer 2 tot 3 maanden. Zeef dan de vloeistof (likeur!) in een schone pot en voeg er eventueel nog wat rode kleurstof aan toe. Schenk de likeur in mooie, kleine flesjes en drink deze bij bijzondere gelegenheden of geef ze weg! Deze likeur is mierzoet, heel geurig en erg lekker!
Proost.
Vul de pot voor de helft met een goede kwaliteit aardbeien (Eko?), daarbovenop tot een centimeter of wat onder de rand van de pot gewone kristalsuiker.
Schenk nu voorzichtig zoveel witte rum in de pot dat de pot helemaal gevuld is.
Sluit de pot goed af en schud zodat de suiker oplost. De suiker zal niet meteen allemaal oplossen, maar schud de eerste week iedere dag eventjes. Doe dat wel voorzichtig.
Laat alles op een iets warme plaats in het donker staan voor ongeveer 2 tot 3 maanden. Zeef dan de vloeistof (likeur!) in een schone pot en voeg er eventueel nog wat rode kleurstof aan toe. Schenk de likeur in mooie, kleine flesjes en drink deze bij bijzondere gelegenheden of geef ze weg! Deze likeur is mierzoet, heel geurig en erg lekker!
Proost.
Bier brouwen
Bierbrouwen is een leuke hobby, steeds meer mensen ontdekken dat. Met eenvoudige middelen kun je al een goed biertje brouwen. Kennis en goede recepten zijn voorwaarden om tot goede resultaten te komen. Ik zal hier proberen uit te leggen hoe je de eerste stappen moet maken om je eerste biertje te maken.
Je kunt van verschillende granen bier maken. maar je moet de granen wel eerst mouten voor dat je het kunt gebruiken. het is makkelijker om gewoon kant en klaar mout te kopen.
maar ik zal toch een paar granen opnoemen waar je bier van kan maken.
de belangrijkste ingrediënten voor bier
om een leuk biertje te kunnen brouwen heb je vier basis ingrediënten nodig.
Water
bier bestaat voor 99% uit water.
Hop
Hop is een kruidachtige, rechtswindende klimplant die in het wild voorkomt in Nederland en België.
Mout
Mout is een grondstof voor met name bier, jenever en whisky. Bij het mouten (in de mouterij) wordt het zetmeel dat aanwezig is in graan, omgezet in vergistbare suikers. Later in het brouwproces worden deze suikers omgezet in alcohol.
Het meest gebruikte graan voor het maken van mout is gerst, hoewel in principe alle graansoorten in aanmerking komen.
Gist
Gisten zijn eencellige schimmels.
eventuele andere toevoegingen
Naast de bovengenoemde grondstoffen kun je nog diverse andere smaakmakers aan bier toevoegen. In België worden bieren gekruid met een zeer grote verscheidenheid aan kruiden. De Engelse brouwers voegen voor de helderheid van hun traditionele 'real ale' klaringsmiddelen (veelal vislijm) toe. In Nederland werden tot een paar jaar geleden veel bieren (pilsener) gebrouwen met grote hoeveelheden ongemoute granen. Ook veel hobby brouwers gebruiken ongemoute granen zoals tarwevlokken, havervlokken, gerstevlokken en maïsvlokken. In recepten voor Engelse en Belgische bieren wordt veel gewerkt met suiker. Suiker geeft meer alcohol en zorgt voor een betere doordrinkbaarheid van een bier. Door een teveel aan suiker kan een bier uit balans raken. Gebrande suiker, ook wel karamel genoemd, wordt door veel professionele brouwerijen gebruikt om een donker gekeurd bier te krijgen zonder een gebrande mout smaak.
Ook bij het gebruik van andere toevoegingen moet je voorzichtig zijn. Met name met kruiden is het oppassen. Maar al te snel gaan deze overheersen of veroorzaken ze smaak afwijkingen.
Schroten
De eerste handeling die verricht moet worden is het malen of pletten van het mout. Brouwers noemen dit het schroten van het mout. Bij sommige winkels voor zelfbrouwartikelen is mout geschroot kant en klaar te koop. Omdat geschroot mout snel verzuurt kun je beter het mout zelf schroten. Voor het schroten zijn speciale molens in de handel.
Het mout dient zo grof mogelijk geschroot te worden. Natuurlijk mogen er geen hele korrels in het schrootsel aanwezig zijn. Een niet geschrote korrel kan zijn inhoudstoffen niet vrijgeven en zorgt daardoor voor een lagere opbrengst. Als je het mout te fijn schroot krijg je later filterproblemen. Ook komen er dan meer ongewenste stoffen vrij uit het kaf van het mout, hetgeen de kwaliteit van het bier niet ten goede komt.
maischen
(Dalende) infusiemethode
Dit is een van oorsprong Engelse methode, waarbij eigenlijk maar één temperatuur gebruikt wordt, die tussen de 62 en 72 °C ligt. Hiervoor wordt het beslag aangemaakt door het geschrote mout tot te voegen aan water van 70 °C. Het beslag zal hierdoor dalen in temperatuur tot ongeveer 67 °C. Het beslag laat men hierna staan gedurende een bepaalde tijd, tussen de één à twee uur. Soms laat men het beslag ook langzaam afkoelen tot 45 à 55 °C. Deze methode werkt prima, vooral bij gebruik van palemout.
Bij 67 °C zijn zowel de α-amylase als de β-amylase actief. Door het laten beslag langzaam te laten afkoel zal in het begin de α-amylase werkzaam is en het zetmeel splitst in kleine brokjes. Wanneer het beslag nog verder afkoelt, wordt de β-amylase actief en maakt van kleine brokjes suikers. Uiteindelijk is alle zetmeel omgezet.
De verhouding tussen verqistbare en niet vergistbare suikers is afhankelijk van de gekozen temperatuur, en de tijdsduur van het hele proces. Het opmerkelijke van deze methode is dat de protease enzymen er helemaal niet aan te pas komen omdat die door de hoge begin temperatuur vernietigd worden. Daarom gaat het ook het beste met palemout omdat bij de productie daarvan kennelijk al veel kleine eiwitten worden gevormd.
Filteren beslag
Na het maischen volgt het filteren van het beslag. Als filter materiaal dienen de kafdeeltjes van het mout.
Voor het filteren wordt vaak een speciale filter emmer gebruikt. Een filter emmer bestaat uit twee in elkaar geschoven emmers waartussen een stuk horregaas is geklemd. Uit de bovenste emmer is de bodem gesneden. In de onderste emmer is onderaan een kraantje gemaakt.
Om het filteren vlot te laten verlopen is het van belang dat de ideale filtertemperatuur van 78°C zo veel mogelijk gehandhaafd blijft. In verband daarmee is het gewenst de filter emmer te isoleren met een oude slaapzak of zoiets dergelijks.
Verder is gebleken dat een roestvrijstalen filterplaat waarin ronde gaatjes gestansd zijn een beter filterresultaat geeft dat horregaas. Gezien het vorenstaande geeft een filtersysteem gemaakt van een oude koelbox voorzien van een filterplaat en een afvoerleiding in de bodem van de koelbox een zeer bevredigend resultaat.
Een koperen wortverzamelpijp is de derde mogelijkheid waar je bij het filteren gebruik van kunt maken. Een dergelijke pijp bestaat uit een stelsel van koperen waterleidingpijpen waarin zeer veel gleuven gezaagd zijn. Deze pijpen worden met de gleuven naar beneden op de bodem van de ketel gelegd. Via een gesloten pijp die omhoog loopt tot boven de ketel kan het gefilterde wort uit de pan geheveld worden. Maak aan de pijp een lange doorzichtige slang zodat je het niveau van het wort in de slang tijdens het aanzuigen goed kunt zien. Pas goed op tijdens het aanzuigen, je kunt je behoorlijk verbanden, wort van 70°C of hoger is echt heet.
Je moet bij het filteren proberen een zo helder mogelijke vloeistof uit het beslag te filteren. Deze vloeistof wordt wort genoemd. In het begin is het wort niet helder. Giet deze troebele wort voorzichtig weer terug in je filtersysteem. Wacht dan even één à twee minuten en zet daarna de kraan van het filtersysteem niet te ver open anders slaat het filter dicht. Zodra het wort helder is kun je die opvangen.
Spoelen
Vlak voordat de graan resten droog komen te staan moet je beginnen met het spoelen. De graan resten worden overigens door de brouwers bostel genoemd. Om te voorkomen dat de bostel droog komt te staan kun je het beste de kraan van het filtersysteem even dicht zetten. Met heet water van 80 graden spoel je de bostel uit. Voeg het spoelwater in drie à vier keren toe. Zorg er voor dat er steeds een dun laagje vloeistof op de bostel blijft staan tussen de spoelbeurten. Op die manier kan er geen lucht in de bostel komen. Pas nadat het laatste spoelwater is toegevoegd mag de bostel droog vallen.
Tijdens het gehele brouwproces moet je overigens steeds opletten dat niet onnodig zuurstof in het wort of het bier kan komen. Laat daarom het wort uit het filtersysteem niet zomaar in een emmer kletteren. Om onnodige zuurstofopname tijdens het filteren van het beslag te voorkomen kun je eventueel een slangetje aan de kraan maken en het uiteinde van het slangetje op de bodem leggen van de emmer waarin je het wort opvangt.
Het koken van de wort
Zodra er voldoende wort is verzameld bij het spoelen, kun je die opzetten om te koken. Telkens als er weer wort vrijkomt voegt je die toe, dat werkt tijdbesparend. intussen hebt je tijd om uit te rekenen hoeveel hop je gaat gebruiken en welk type.
Als er er voldoende water is verdampt dan voeg je de hop toe, als je de wort te lang kookt met de wort komt er een rare smaak aan.
Hoeveel hop en welke soort hop je gebruikt, ligt aan het type bier dat je wil brouwen.
afkoelen van de wort
Het is zaak om de wort snel te laten afkoelen. Als de wort onder de 60 graden komt dan moet u zorgen dat het snel verder afkoelt omdat er anders schadelijke bacteriën bij kunnen komen.
Je kunt het bijvoorbeeld snel laten afkoelen door de pan in een bak met ijs te zetten.
Gist toevoegen
Je kunt de gist toevoegen bij de wort zodra die onder de 20 graden is gezakt. de eerste uren zal je nog niet zo veel zien, maar als je een dag later kijkt dan heeft de gist zich kunnen vermenigvuldigen en zie je kleine witte vlekjes op de wort.
Geen bier zonder schuim
Wanneer je het bier proeft voor het bottelen, dan mist er wat.
Als je nu het bier gaat bottelen doe dan eerst wat suiker in de fles of reken uit hoeveel suiker je totaal nodig hebt en voeg dat aan het bier toe, en doe het bier dan in de fles.
Als je dan 6 tot 8 weken wacht kun je voorzichtig eens een biertje gaan proeven of die op dronk is.
Zorg er wel voor dat je stevige flessen gebruikt (Grolsch beugels bijvoorbeeld).
Nawoord
Ik zal in een ander artikel wat recepten uitgebreid bespreken.
Proost
Je kunt van verschillende granen bier maken. maar je moet de granen wel eerst mouten voor dat je het kunt gebruiken. het is makkelijker om gewoon kant en klaar mout te kopen.
maar ik zal toch een paar granen opnoemen waar je bier van kan maken.
de belangrijkste ingrediënten voor bier
om een leuk biertje te kunnen brouwen heb je vier basis ingrediënten nodig.
Water
bier bestaat voor 99% uit water.
Hop
Hop is een kruidachtige, rechtswindende klimplant die in het wild voorkomt in Nederland en België.
Mout
Mout is een grondstof voor met name bier, jenever en whisky. Bij het mouten (in de mouterij) wordt het zetmeel dat aanwezig is in graan, omgezet in vergistbare suikers. Later in het brouwproces worden deze suikers omgezet in alcohol.
Het meest gebruikte graan voor het maken van mout is gerst, hoewel in principe alle graansoorten in aanmerking komen.
Gist
Gisten zijn eencellige schimmels.
eventuele andere toevoegingen
Naast de bovengenoemde grondstoffen kun je nog diverse andere smaakmakers aan bier toevoegen. In België worden bieren gekruid met een zeer grote verscheidenheid aan kruiden. De Engelse brouwers voegen voor de helderheid van hun traditionele 'real ale' klaringsmiddelen (veelal vislijm) toe. In Nederland werden tot een paar jaar geleden veel bieren (pilsener) gebrouwen met grote hoeveelheden ongemoute granen. Ook veel hobby brouwers gebruiken ongemoute granen zoals tarwevlokken, havervlokken, gerstevlokken en maïsvlokken. In recepten voor Engelse en Belgische bieren wordt veel gewerkt met suiker. Suiker geeft meer alcohol en zorgt voor een betere doordrinkbaarheid van een bier. Door een teveel aan suiker kan een bier uit balans raken. Gebrande suiker, ook wel karamel genoemd, wordt door veel professionele brouwerijen gebruikt om een donker gekeurd bier te krijgen zonder een gebrande mout smaak.
Ook bij het gebruik van andere toevoegingen moet je voorzichtig zijn. Met name met kruiden is het oppassen. Maar al te snel gaan deze overheersen of veroorzaken ze smaak afwijkingen.
Schroten
De eerste handeling die verricht moet worden is het malen of pletten van het mout. Brouwers noemen dit het schroten van het mout. Bij sommige winkels voor zelfbrouwartikelen is mout geschroot kant en klaar te koop. Omdat geschroot mout snel verzuurt kun je beter het mout zelf schroten. Voor het schroten zijn speciale molens in de handel.
Het mout dient zo grof mogelijk geschroot te worden. Natuurlijk mogen er geen hele korrels in het schrootsel aanwezig zijn. Een niet geschrote korrel kan zijn inhoudstoffen niet vrijgeven en zorgt daardoor voor een lagere opbrengst. Als je het mout te fijn schroot krijg je later filterproblemen. Ook komen er dan meer ongewenste stoffen vrij uit het kaf van het mout, hetgeen de kwaliteit van het bier niet ten goede komt.
maischen
(Dalende) infusiemethode
Dit is een van oorsprong Engelse methode, waarbij eigenlijk maar één temperatuur gebruikt wordt, die tussen de 62 en 72 °C ligt. Hiervoor wordt het beslag aangemaakt door het geschrote mout tot te voegen aan water van 70 °C. Het beslag zal hierdoor dalen in temperatuur tot ongeveer 67 °C. Het beslag laat men hierna staan gedurende een bepaalde tijd, tussen de één à twee uur. Soms laat men het beslag ook langzaam afkoelen tot 45 à 55 °C. Deze methode werkt prima, vooral bij gebruik van palemout.
Bij 67 °C zijn zowel de α-amylase als de β-amylase actief. Door het laten beslag langzaam te laten afkoel zal in het begin de α-amylase werkzaam is en het zetmeel splitst in kleine brokjes. Wanneer het beslag nog verder afkoelt, wordt de β-amylase actief en maakt van kleine brokjes suikers. Uiteindelijk is alle zetmeel omgezet.
De verhouding tussen verqistbare en niet vergistbare suikers is afhankelijk van de gekozen temperatuur, en de tijdsduur van het hele proces. Het opmerkelijke van deze methode is dat de protease enzymen er helemaal niet aan te pas komen omdat die door de hoge begin temperatuur vernietigd worden. Daarom gaat het ook het beste met palemout omdat bij de productie daarvan kennelijk al veel kleine eiwitten worden gevormd.
Filteren beslag
Na het maischen volgt het filteren van het beslag. Als filter materiaal dienen de kafdeeltjes van het mout.
Voor het filteren wordt vaak een speciale filter emmer gebruikt. Een filter emmer bestaat uit twee in elkaar geschoven emmers waartussen een stuk horregaas is geklemd. Uit de bovenste emmer is de bodem gesneden. In de onderste emmer is onderaan een kraantje gemaakt.
Om het filteren vlot te laten verlopen is het van belang dat de ideale filtertemperatuur van 78°C zo veel mogelijk gehandhaafd blijft. In verband daarmee is het gewenst de filter emmer te isoleren met een oude slaapzak of zoiets dergelijks.
Verder is gebleken dat een roestvrijstalen filterplaat waarin ronde gaatjes gestansd zijn een beter filterresultaat geeft dat horregaas. Gezien het vorenstaande geeft een filtersysteem gemaakt van een oude koelbox voorzien van een filterplaat en een afvoerleiding in de bodem van de koelbox een zeer bevredigend resultaat.
Een koperen wortverzamelpijp is de derde mogelijkheid waar je bij het filteren gebruik van kunt maken. Een dergelijke pijp bestaat uit een stelsel van koperen waterleidingpijpen waarin zeer veel gleuven gezaagd zijn. Deze pijpen worden met de gleuven naar beneden op de bodem van de ketel gelegd. Via een gesloten pijp die omhoog loopt tot boven de ketel kan het gefilterde wort uit de pan geheveld worden. Maak aan de pijp een lange doorzichtige slang zodat je het niveau van het wort in de slang tijdens het aanzuigen goed kunt zien. Pas goed op tijdens het aanzuigen, je kunt je behoorlijk verbanden, wort van 70°C of hoger is echt heet.
Je moet bij het filteren proberen een zo helder mogelijke vloeistof uit het beslag te filteren. Deze vloeistof wordt wort genoemd. In het begin is het wort niet helder. Giet deze troebele wort voorzichtig weer terug in je filtersysteem. Wacht dan even één à twee minuten en zet daarna de kraan van het filtersysteem niet te ver open anders slaat het filter dicht. Zodra het wort helder is kun je die opvangen.
Spoelen
Vlak voordat de graan resten droog komen te staan moet je beginnen met het spoelen. De graan resten worden overigens door de brouwers bostel genoemd. Om te voorkomen dat de bostel droog komt te staan kun je het beste de kraan van het filtersysteem even dicht zetten. Met heet water van 80 graden spoel je de bostel uit. Voeg het spoelwater in drie à vier keren toe. Zorg er voor dat er steeds een dun laagje vloeistof op de bostel blijft staan tussen de spoelbeurten. Op die manier kan er geen lucht in de bostel komen. Pas nadat het laatste spoelwater is toegevoegd mag de bostel droog vallen.
Tijdens het gehele brouwproces moet je overigens steeds opletten dat niet onnodig zuurstof in het wort of het bier kan komen. Laat daarom het wort uit het filtersysteem niet zomaar in een emmer kletteren. Om onnodige zuurstofopname tijdens het filteren van het beslag te voorkomen kun je eventueel een slangetje aan de kraan maken en het uiteinde van het slangetje op de bodem leggen van de emmer waarin je het wort opvangt.
Het koken van de wort
Zodra er voldoende wort is verzameld bij het spoelen, kun je die opzetten om te koken. Telkens als er weer wort vrijkomt voegt je die toe, dat werkt tijdbesparend. intussen hebt je tijd om uit te rekenen hoeveel hop je gaat gebruiken en welk type.
Als er er voldoende water is verdampt dan voeg je de hop toe, als je de wort te lang kookt met de wort komt er een rare smaak aan.
Hoeveel hop en welke soort hop je gebruikt, ligt aan het type bier dat je wil brouwen.
afkoelen van de wort
Het is zaak om de wort snel te laten afkoelen. Als de wort onder de 60 graden komt dan moet u zorgen dat het snel verder afkoelt omdat er anders schadelijke bacteriën bij kunnen komen.
Je kunt het bijvoorbeeld snel laten afkoelen door de pan in een bak met ijs te zetten.
Gist toevoegen
Je kunt de gist toevoegen bij de wort zodra die onder de 20 graden is gezakt. de eerste uren zal je nog niet zo veel zien, maar als je een dag later kijkt dan heeft de gist zich kunnen vermenigvuldigen en zie je kleine witte vlekjes op de wort.
Geen bier zonder schuim
Wanneer je het bier proeft voor het bottelen, dan mist er wat.
Als je nu het bier gaat bottelen doe dan eerst wat suiker in de fles of reken uit hoeveel suiker je totaal nodig hebt en voeg dat aan het bier toe, en doe het bier dan in de fles.
Als je dan 6 tot 8 weken wacht kun je voorzichtig eens een biertje gaan proeven of die op dronk is.
Zorg er wel voor dat je stevige flessen gebruikt (Grolsch beugels bijvoorbeeld).
Nawoord
Ik zal in een ander artikel wat recepten uitgebreid bespreken.
Proost
Abonneren op:
Posts (Atom)